allergie
Lexicon
A
Allergen
Eine Substanz, die vom Körper als fremd und irrtümlicherweise als gefährlich erkannt wird und eine überschießende Immunreaktion, eine Allergie, auslöst.
Allergenkarenz
Vermeidung des Kontakts mit den allergieauslösenden Stoffen. Sie ist die wirksamste, aber oft schwierige Form der Allergietherapie. Gerade bei Nahrungsmitteln ist die Allergenkarenz leider oft die einzige Möglichkeit der Therapie.
Allergische Reaktion
Reaktion des Körpers auf Kontakt mit einem Allergie-Auslöser (Allergen). Die allergische Reaktion kann je nach Art des Kontakts unterschiedlich ausfallen.
Anaphylaktischer Schock
Allergische Reaktion, die den gesamten Organismus betrifft. Als anaphylaktischer Schock wird eine anaphylaktische Reaktion (Anaphylaxie) bezeichnet, bei der die Beschwerden wie Blutdruckabfall und Atemnot lebensbedrohlich sind.
Antiallergikum
Medikament, das gegen eine Allergie bzw. deren Symptome eingesetzt wird. Dazu gehören Antihistaminika, Mastzellstabilisatoren, Glukokortikoide (Cortison) und Präparate zur Desensibilisierung.
Antigen
Substanz, die vom Immunsystem als körperfremd erkannt wird, zum Beispiel Pollen. Alle Allergene sind auch Antigene.
Antihistaminika
Wirkstoffe, die die klassischen Symptome einer Allergie, wie Juckreiz, Schwellung von Nasenschleimhaut und Augen sowie Schnupfen, lindern. Antihistaminika blockieren Histaminrezeptoren, wodurch die Histaminwirkung abgeschwächt oder aufgehoben wird.
Sehr wichtig ist es nur modere Antihistaminika zu verwenden, die nicht müde machen. Präparatenamen sind z.B. Desloratadin, Fexofenadin, Bilastin und mit Einschränkungen auch Cetirizin.
Antikörper
Auch Immunglobuline genannt. Abwehrstoffe, die der Körper gegen allergieauslösende Substanzen (zum Beispiel Blütenpollen) bildet. Eine vom Immunsystem produzierte Eiweißverbindung mit der Aufgabe einen Fremdkörper zu markieren, damit er vom körpereigenen Abwehrsystem entfernt werden kann. Für die Auslösung von Nahrungsmittelallergien, Heuschnupfen und Asthma sind ausschließlich Antikörper der Klasse IgE verantwortlich. Tests auf Nahrungsmittel werden jedoch auch gegenüber Antikörpern der Klasse IgG angeboten. Diese sind nicht seriös und nicht aussagekräftig für die klassischen Nahrungsmittelallergien.
Asthma
Eine chronische Erkrankung der unteren Atemwege. Im akuten Fall findet eine Verengung der Luftwege mit erhöhter Schleimabsonderung und Überblähung der Lunge statt, je nach Ausprägung des Asthmas, auch ohne auslösendes Allergen. Häufig treten Husten und Atemnot auf. Bei einer allergischen Reaktion auf Nahrungsmittel ist das Auftreten von Asthma ein Alarmsignal und muss unbedingt dem Arzt berichtet werden, ebenso wie alle anderen systemischen Beschwerden wie Schwindel. Nahrungsmittelallergien können lebensgefährlich sein und betroffene Personen brauchen unbedingt eine ärztliche Beratung, ein Notfallset und eine Schulung was gemieden werden muss.
Atopie
Als Atopie bezeichnet man die genetische Veranlagung, Allergien zu entwickeln. Heuschnupfen, Asthma und Kontaktekzem werden auch „atopische Erkrankungen“ genannt.
Atopisches Ekzem
Synonym für Neurodermitis, eine chronische Hauterkrankung. Sie ist gekennzeichnet durch rote, schuppende Haut mit starkem Juckreiz
B
Bloedonderzoek
Voor deze tests wordt bloed uit een ader afgenomen en vervolgens in het laboratorium onderzocht op bepaalde antistoffen (bijvoorbeeld IgE). Van belang is of de antistof(fen) überhaupt aanwezig zijn, en zo ja, hoeveel ervan.
Beclometason
Een corticoïde, een chemische stof die lijkt op het lichaamseigen cortison en die werkt tegen allergiegerelateerde ontstekingsprocessen.
C
CAP-test
Voor de detectie van IgE-klasse antilichamen tegen bepaalde allergenen.
Cromoglicinezuur
Afkorting: DNCG. Een middel om allergische reacties te voorkomen.
Cromoglicinezuur is slechts zeer zwak effectief bij symptomen van neus en longen, maar kan ook worden aanbevolen voor gebruik bij patiënten met allergische reacties in het darmslijmvlies, zoals mastocytose. Het werkt dan echter alleen op het darmslijmvlies.
D
desensibilisatie
zie “hyposensibilisatie”
E
eczeem
Jeuk, een ontsteking van de huid. Het manifesteert zich door jeuk, roodheid en blaren die kunnen barsten en sijpelen, evenals door schilfering en verdikking van de huid.
Eliminatie dieet
Speciaal dieet dat voedselintoleranties opspoort via een systematisch eliminatieproces. Er is een vermoeden
Als u een of meer voedingsmiddelen identificeert als allergische triggers, worden deze uit het menu verwijderd (geëlimineerd) als onderdeel van het ‘zoekdieet’ (twee tot vier weken). Het eliminatiedieet wordt altijd begeleid door een arts.
Enzymen
Eiwitcomplexen die een chemische reactie in het lichaam mogelijk maken, versnellen of in de gewenste richting laten verlopen.
Eosinofiele granulocyten
Eosinofiele granulocyten spelen een rol bij de onmiddellijke en uitgestelde allergische reactie, omdat ze na contact met de antigenen boodschapperstoffen vrijgeven en zo de ontstekingsreacties veroorzaken.
Patch-test
In de volksmond aangeduid als een patch-test. Het wordt gebruikt bij vermoeden van een contactallergie. De allergenen worden met pleisters gedurende 48 tot 72 uur op de huid (meestal op de rug) geplakt. Vervolgens wordt de huid onderzocht om de sterkte van de allergische reactie te beoordelen. Contactallergie treft meestal kleine moleculaire stoffen, zoals die als conserveermiddel in cosmetica worden aangetroffen. Voedsel veroorzaakt slechts zeer zelden contactallergieën.
Het is een andere vorm van allergie, een zogenaamde cellulaire allergie, waarbij de symptomen verschillen van die van een directe allergie
zoals voedselallergie, hooikoorts en astma verschijnen pas na 12 tot 72 uur.
Verandering van verdieping
Overgang van een allergische reactie van de bovenste luchtwegen naar de onderste luchtwegen, d.w.z. naar de longen. Allergisch astma kan zich ontwikkelen als gevolg van een allergische verkoudheid als er niet op tijd tegenmaatregelen worden genomen. Het wisselen van vloeren kan mogelijk worden voorkomen door hyposensibilisatie.
F
Vis
Vis vormt vaak een bijzondere uitdaging als het gaat om voedselallergenen, omdat niet alle soorten vis even allergeen zijn. Maar in de klinische praktijk is het voor de getroffenen moeilijk om de individuele vissen van elkaar te onderscheiden en wordt visbestand vaak gebruikt in restaurants, zelfs op gerechten die eigenlijk geen vis bevatten, als smaaknuance. Als u een visallergie heeft, is het daarom belangrijk om aan het restaurant te vragen of er contact is geweest met visproducten.
G
Totaal IgE
Een verhoogd totaal IgE-niveau kan duiden op de aanwezigheid van een allergie. Mensen met een allergie hebben vaak verhoogde IgE-waarden. Dit is vooral het geval na blootstelling aan allergenen, bijvoorbeeld bij mensen met een pollenallergie tijdens hun pollenseizoen. Normale IgE-waarden in het bloed sluiten de aanwezigheid van een allergie echter niet uit.
Door gluten geïnduceerde enteropathie (coeliakie)
Coeliakie is een chronische ziekte van de dunne darm. De getroffenen reageren op gluten, die het immuunsysteem ten onrechte als schadelijk classificeert. Wanneer mensen met coeliakie voedsel consumeren dat gluten bevat, vormt het lichaam antilichamen, zoals een allergie, die niet alleen tegen het eiwit zelf gericht zijn, maar ook (zoals bij een auto-immuunziekte) tegen de lichaamseigen structuren. Om deze reden is coeliakie geen allergie in de strikte zin van het woord, ook al is het immuunsysteem bij beide betrokken.
Graspollen
Graspollen (bijvoorbeeld van timotheegras, bluegrass, weidegras, raaigras, roggegras, gladde haver) zijn veel voorkomende allergische triggers (voor hooikoorts).
H
Huid testen
Testen op de huid worden uitgevoerd als prik-, intracutane en patchtesten. De allergeenoplossingen worden met een lancet in de huid gebracht (priktest), met een fijne naald onder de huid geprikt (intracutane test) of met een pleister op de rug aangebracht (epicutane test). Als het testresultaat positief is voor het betreffende allergeen, netelroos en roodheid, waarvan de omvang en intensiteit informatie geven over de sterkte van de allergische reactie.
hooikoorts
De wetenschappelijke term is allergische rhinitis. Allergische rhinitis kan niet alleen worden veroorzaakt door pollen, maar ook door andere inhalatieallergietriggers zoals huisstofmijt of dierenhaar.
histamine
De lichaamseigen boodschapperstof die in de mestcellen wordt geproduceerd en vrijkomt bij een allergische reactie. Triggert de daadwerkelijke allergiesymptomen door zich te koppelen aan geschikte receptoren.
Histamine-blokkers
Ook wel antihistaminicum genoemd, in het meervoud antihistaminica, is een medicijn dat wordt gebruikt om allergische symptomen te behandelen. Histamineblokkers voorkomen dat histamine zich aan de H1-receptoren in de lichaamscellen hecht. Dit vermindert de allergische symptomen aanzienlijk.
Hyposensibilisatie
Vorm van therapie voor allergieën (inclusief desensibilisatie). Door steeds grotere hoeveelheden allergeen toe te voegen, wordt geprobeerd het lichaam geleidelijk aan het allergeen te laten wennen. Deze therapie wordt samen met een allergoloog uitgevoerd. De zogenaamde allergievaccinatie (ook wel specifieke immuuntherapie, hyposensibilisatie, voorheen ook wel desensibilisatie genoemd) probeert het immuunsysteem zodanig te beïnvloeden dat het blijvend gewend raakt aan contact met het allergeen en er geen klachten ontstaan.
I
IgE
Antilichaam dat een sleutelrol speelt bij het ontstaan van een allergie. Ook wel immunoglobuline E genoemd.
Immunoglobuline
Antilichamen, een eiwitverbinding die door het immuunsysteem wordt geproduceerd en tot taak heeft een vreemd lichaam te markeren, zodat het door het eigen afweersysteem van het lichaam kan worden verwijderd. Geproduceerd door het lichaam ter verdediging tegen antigenen. Er zijn vijf verschillende klassen. Bij allergieën worden type E-immunoglobulinen gevormd.
Intracutane test
Het injecteren van kleine hoeveelheden van een vermoedelijk allergeen in de huid om de allergische reactie op het allergeen te testen.
J
K
L
Loratadine
Een actief ingrediënt uit de groep van zogenaamde antihistaminica. Loratadine voorkomt de effecten van histamine, dat door het lichaam vrijkomt bij allergieën en allergische symptomen veroorzaakt. Het actieve ingrediënt wordt niet gebruikt voor preventie, maar in acute gevallen.
Levocabastine
Levocabastine is een antihistaminicum en wordt gebruikt bij acute allergische symptomen.
M
Mestcellen
Mestcellen zijn bepaalde witte bloedcellen van het immuunsysteem, aan het oppervlak waarvan de antilichamen zich hechten. Wanneer antigeen in contact komt, geeft de mestcel histamine vrij. Ze spelen daarom een centrale rol bij allergieën.
N
Voedselallergie
Allergische reactie op allergenen in voedsel. In tegenstelling tot voedselintolerantie is voedselallergie een reactie van het immuunsysteem.
Netelroos
Ernstig jeukende netelroos op de huid. Ze worden veroorzaakt door het vrijkomen van histamine en de daarmee gepaard gaande zwelling en roodheid van de huid. Er zijn veel verschillende subvormen van urticaria, waarvan sommige spontaan optreden, andere na fysieke triggers zoals kou of wrijving en druk. Netelroos als teken van urticaria kan echter ook optreden bij een sterke allergische reactie, maar in dit geval is het niet de ziekte urticaria, maar zijn de netelroos een teken van zogenaamde anafylaxie, allergische shock.
Neurodermitis
Neurodermitis (technische termen: atopische dermatitis, atopisch eczeem) is een veel voorkomende, chronische of intermitterende inflammatoire huidziekte waarbij patiënten vaak last hebben van een droge huid en eczeem. Het gaat meestal gepaard met ernstige jeuk. De ziekte is niet besmettelijk en kan tegenwoordig meestal goed worden behandeld.
Nikkel-allergie
Nikkelallergieën zijn een veel voorkomende oorzaak van contactdermatitis. De huid reageert met jeuk en schilfering op voorwerpen die nikkel bevatten, zoals broekknopen, riemgespen of oorbellen.
O
Orthomoleculaire geneeskunde
Orthomoleculaire geneeskunde wordt vaak op internet aangeboden voor de behandeling van allergieën. Dit is een alternatieve medische, wetenschappelijk bewezen, ineffectieve methode waarbij micronutriënten worden gebruikt om de ziektetoestanden te veranderen. Dit is vaak een verkeerd mentaal concept waarin wordt beschreven dat het immuunsysteem versterkt kan worden door middel van micronutriënten. Bij allergieën is er echter geen sprake van een verzwakt immuunsysteem, maar van een te sterk immuunsysteem. Kortom, als het gaat om procedures die op internet worden aangeboden, moet u er altijd op letten dat u ze elders controleert.
P
Fytoallergeen
Plantaardig allergeen.
Pollinose
Synoniem voor hooikoorts.
Huidpriktest
Testprocedure voor het detecteren van allergieën. Allergeenoplossingen worden op de huid aangebracht en de huid wordt een beetje bekrast. Als er een allergie aanwezig is, zal er sprake zijn van aanzienlijke zwelling en roodheid van het huidgebied.
PRIST
Een oud, niet meer gebruikt proces, de naam staat voor:
Papieren radio-immunosorbenstest. Een laboratoriumtest die antilichamen (IgE-antilichamen) in het bloed detecteert. Als de antilichamen in grote aantallen aanwezig zijn, is er waarschijnlijk sprake van een overgevoeligheidsreactie veroorzaakt door een allergie.
Provocatie test
Provocatietests worden gebruikt om het type en de ernst van een bekende allergie te onderzoeken. De stof, waarvan wordt aangenomen dat deze een allergie veroorzaakt, wordt onder strikt medisch toezicht toegediend en de effecten ervan worden in de loop van de tijd gevolgd. Dit veroorzaakt specifiek een allergische reactie.
Q
R
RAST
Een eerder gebruikte test die nu is vervangen door de niet-radioactieve CAP-test. Het woord wordt echter nog steeds vaak in de volksmond gebruikt. Terwijl de oorspronkelijke RAST-test de antilichamen testte met radioactief gelabelde antilichamen, maakt de CAP-test gebruik van enzymdetectie. Dit is aanzienlijk milieuvriendelijker en veiliger voor de gebruiker in het laboratorium.
rhinitis
Technische term voor verkoudheid. Een acute of chronische ontsteking van het neusslijmvlies.
Rhinoconjunctivitis
Ontsteking van het neusslijmvlies en het bindvlies, vaak veroorzaakt door allergieën. Combinatie van ontsteking van het neusslijmvlies (rhinitis) en het bindvlies van het oog (conjunctivitis). Typisch voor hooikoorts, daarom ook wel “seizoensgebonden allergische rhinoconjunctivitis” genoemd.
S
Sedatie
Vermoeidheid veroorzaken. Sedatie is een bijwerking van sommige antihistaminica die in de vorm van tabletten worden ingenomen. Het is altijd belangrijk om uw arts te vragen naar antihistaminica van de nieuwe generatie die de bloed-hersenbarrière niet passeren en daarom geen vermoeidheid veroorzaken.
Bewustwording vergroten
Sensibilisatie is een term uit de allergologie en houdt in dat het immuunsysteem een stof als lichaamsvreemd heeft herkend en deze mogelijk wil bestrijden. Sensibilisatie betekent echter niet automatisch dat het lichaam de volgende keer dat het in contact komt met een allergische reactie zal reageren. Het immuunsysteem is zeer flexibel en reageert niet altijd klinisch zichtbaar. Het is daarom erg belangrijk om onderscheid te maken tussen sensibilisatie en een klinisch significante allergie. Uit huidtesten of bloedonderzoek blijkt vaak een reactie op allergenen, maar deze zijn in de dagelijkse klinische praktijk van geen belang. Bij voeding is dit vaak het geval bij kinderen met bijvoorbeeld melk. De klinisch significante reactie op melk in de kindertijd verdwijnt vaak tijdens de eerste levensjaren, maar deze sensibilisatie kan nog steeds worden gedetecteerd bij huidtesten of bloedtesten. Om deze reden is het bijzonder belangrijk om alle testresultaten kritisch te bekijken en samen met de arts een verband met de medische geschiedenis vast te stellen. Kortom, als het gaat om sensibilisatie voor allergieën, is alleen de vorming van antilichamen van de IgE-klasse cruciaal. Daarnaast maakt het lichaam vaak ook antistoffen van de IgG-klasse aan. Dit wordt vaak waargenomen, vooral bij voedsel, maar heeft geen betekenis voor de ontwikkeling van ziekten; deze antilichamen zijn eerder beschermend. Toch zijn er tests op de markt die IgG onderzoeken. Iedereen hier heeft wel een beetje smaak voor eten, maar dit betekent geenszins dat ze een voedselallergie hebben.
Specifieke immunotherapie (SIT)
Specifieke immuuntherapie is een hyposensibilisatiebehandeling. Het doel van SIT is om het immuunsysteem te laten wennen aan de allergie veroorzakende stof (bijvoorbeeld pollen), zodat er geen allergische reactie meer optreedt.
T
Allergie voor dierenhaar
Huisdieren, maar ook landbouwdieren zoals vee, veroorzaken vaak allergische reacties bij de mens. Het meest agressieve allergeen is kattenhaar, waarbij het allergeen op een hoogte van ca. 1,20 m in de lucht zweeft en dus vaak ter hoogte van de luchtwegen als iemand zit. Dierlijke haarallergenen worden ook gedetecteerd met behulp van de hierboven beschreven testreacties.
U
Urticaria
Synoniem voor netelroos
v
Vasovagale syncope
Vasovalge syncope beschrijft een flauwte die wordt veroorzaakt door een plotselinge reflex van de nervus vagus, vaak vooral bij jonge mensen door langdurig op een lege maag te staan. Vasovale syncope moet worden beschouwd als een differentiële diagnose ten opzichte van flauwvallen als gevolg van een allergische reactie bij anafylactische shock, maar in tegenstelling tot anafylaxie komen huidsymptomen zoals netelroos of roodheid van de huid nooit voor.
W
Water
Water zelf kan nooit een allergeen zijn, maar in zeldzame gevallen is er een klinisch beeld dat aquagene urticaria wordt genoemd en dat leidt tot jeuk en netelroos na enige tijd blootstelling aan water (soms alleen contact met zout water). De behandeling bestaat uit antihistaminica.
X
Xusal
Handelsnaam voor levocetirizine, dit is de linkshandige enantiomeer van cetirizine, een antihistaminicum van de tweede generatie, dat echter nog steeds een licht slaperig effect heeft bij patiënten met een enigszins verminderde bloed-hersenbarrière, zoals bij 10 procent van de patiënten. bevolking.
Y
yoga
Naast conventionele medische behandelingen voor allergieën spelen ook sporten die de luchtwegen versterken en ontspanningsoefeningen een rol. Yoga kan dit combineren en wordt daarom vaak aanbevolen als zeer geschikte vorm van beweging, vooral voor patiënten met astma.
Z
Coeliakie (gluten-geïnduceerde enteropathie)
Coeliakie is een chronische ziekte van de dunne darm. De getroffenen reageren op gluten, die het immuunsysteem ten onrechte als schadelijk classificeert.
Zadieten
Merknaam voor een oud antihistaminicum (Ketotifen) waar je erg moe van wordt. Tegenwoordig wordt het praktisch niet meer aanbevolen voor gebruik.